حی علی البکاء...

غدیر پایان یافت و هنگامه ی عظیم ترین فتنه ی تاریخ آغاز شد ...

بر من خرده نگیرید که محرم امسال ، زودتر از هر زمان دیگر فرارسیده است . که مگر غیر از این است که کل ارض کربلا و کل یوم عاشورا....

من صدای قدمهای محرم را می شناسم ... من صدای قدمهای محرم را از پس مرزها می شنوم. صدای هروله ی طفلان به گوش می رسد ... صدای استخوان هایی که خرد می شود ... سرهایی که بریده می شود ... گوشها و گوشواره هایی که به غارت می رود ... دستهای آب آوری که قطع می شود... لبهای حق گویی که دوخته می شود ... من همه را می بینم ... 

محرم ماه هاست که آغاز گشته است ... از پس مرزهای سوخته و به خون نشسته مسلمانان میانمار. از پس بدن های چاک چاک و تن های بی سر و سرهای بی پیکر در دشت بلا...

محرم ماه هاست که آغاز شده است ... من صدای محرم را از پشت نگاه مغرورانه ی مردی از سرزمین پارس شنیدم ... من صدای محرم را شنیدم وقتی که مشتی رجاله ، چونان کفتاران حیوان صفت ، لبهای تشنه اش را به هم دوختند و سرش را از قفا بریدند .

من صدای محرم را ماه هاست که شنیده ام . آنگاه که در حرم ابن الرضا ، میان هروله ی اندوه و شرمساری در کنج عزلت در خود فرورفته بودم . من صدای قدمهایش را شنیدم . وقتی که برای فرزند پاک فاطمه ، دردهای دل را و رازهای نهان را بازگو می کردم . وقتی که برایش داستان دوستانی را می گفتم که از میانه راه بازگشته اند . وقتی برایشان از تنهایی و غربت و بی کسی مان می گفتم. وقتی برایش می گفتم که یابن الزهرا ، زمانه ، زمانه ی بدی است . کار به جایی رسیده است گویی کارد به استخوان . از همراهان دیروز و جداشدگان امروز . 

درست همان زمان بود که پرده ها کنار رفت و من به چشم خویشتن صدای قدمهای محرم را شنیدم. من سرهای به نیزه شده را دیدم . من دستانی را دیدم که در تمنای وصال آب ، قطع شده بودند . من دشتی را دیدم ، پر از علی اکبر .... من دخترکانی را دیدم که از پاهای برهنه شان خون می چکید و از چشمان وحشت زده شان رنج....

من زنی را دیدم که کوچه ها را کلاس درسی می کرد که در آن ایستادگی را مشق می نمود. من کودکی را دیدم که باب الحوائجش می خواندند و در حسرت جرعه ای آب ، بر نیزه شده بود .

محرم فرا رسیده است . محرم امسال ، ماه هاست که فرا رسیده است ...

صدای قدمهای محرم به گوش می رسد .... یا اهل العالم خرقه ی عزا به تن کنید ، مویه کنید که محرم از راه رسیده است .

ما را رها کنید در این رنج بی حساب .....

چرا خود ارضایی؟!

در راستای کنجکاوی کودکان ، ممکن است شما با صحنه های غیرمعمول روبرو شوید . شاهد فرزندانتان باشید که به اندام خود یا کودکان همسن خود توجه دارند .

هر چند این مساله تامل و دقت والدین را می طلبداما جای وحشت نیست . این میان باز کردن ذهن کودک ، تحت عنوان اطلاع دادن در مسائل و اندام خصوصی او آفت های فراوان و خطرات غیرقابل کنترلی دارد.شمابه کودکتان می گویید .. این عضو خصوصی توست و نباید اجازه بدهی کسی به آن دست بزند و نگاه کند . او چنین برداشت می کند .. پس اگر من به محلی بروم که کسی نباشد خودم می توانم به عضو خصوصی خودم دست بزنم .

این دقیقا اتفاقی بود که در یک مورد مشاوره رخ داده بود. 

اگر دیدید کودکتان به عضو خاص خودش دست می زند وحشت زده نشوید، چند احتمال وجود دارد .. 

1- عفونت ادراری.این موضوع خصوصا در دختران شایع تر است . با رواج پوشک های کامل و عدم تعویض کودک تا چند ساعت درصد ابتلای کودکان به این بیماری رو به افزایش است . عفونت ادراری باعث سوزش و خارش می شود و کودک هر بار با خاراندن عضو خود احساس آرامش می کند. به این شکل درمی یابد که هر بار مضطرب یا ناراحت می شود می تواند اینگونه به آرامش برسد.

لذا هر بار که والدین دعوا می کنند یا کارتون هیجان انگیز می بیند و یا در فکرهای کودکانه غرق می شود یا هنگام خواب دست به این کار می زنند و رفته رفته این عمل به عادت آنها تبدیل می شود.

2- حضور در محیط های پرتنش و عدم رعایت مسائل اخلاقی در خانواده حین بارداری و پس از آن به این موضوع دامن می زند . 

* در برابر خود ارضایی کودکان چه کنیم ؟

1- تذکر لسانی ممنوع. چرا که باعث پنهان کاری می شود.

2- شناسایی منشا ، پیشگیری و اصلاح

3- مشغول کردن دست او و استفاده از جایگزین

4- عدم استفاده از عروسک های پولیشی خصوصا هنگام خواب

* نشانه های خود ارضایی 

1- برافروخته شدن چهره و عرق کردن

2- بی حسی و بی حالی 

3- تند شدن ضربان قلب 

سلام بر ابراهیم...

چند هفته از زمان عقدشان نمی گذشت . هنوز شیرینی روزهای خوش کنار هم بودن درست و حسابی زیر زبانشان نرفته بود که " احمد آقا " یعنی همان آقای تازه داماد از کار بی کار شد .

احمد آقا پسر تحصیلکرده ای بود . در یکی از ادارات مشغول کار بود اما مثل خیلی از جوانهای دیگر مشمول طرح تعدیل نیرو شد و اتفاق تلخ بیکاری پیش آمد .

روزهای اول از همسرش مخفی می کرد اما این موضوع چیزی نبود که بشود برای همیشه آنرا مخفی کرد. کم کم همسرش فهمید و این شد شروع یک دل نگرانی جدی هم برای زوج تازه و هم برای خانواده هایشان.

روزهای اول ، تصور احمد آقا این بود که با شغلی که پدرش دارد و پست مناسبش به زودی می تواند یک کار تازه پیدا کند اما وقتی روزها به هفته و هفته ها به ماه تبدیل شد و کاری از دست پدرش برنیامد فهمید که اوضاع به سادگی هایی که فکرش را می کرد نیست . 

کم کم بداخلاق و عصبی و زود رنج شد . دلگرمی های پدر و مادرش هم کمک چندانی نمی کرد . پدرش موقعیت مالی بدی نداشت و می توانست از نظر مالی او را تا زمان پیدا شدن یک شغل مناسب تامین کند اما این چیزی نبود که احمد آقا می خواست .

او حالا ازدواج کرده بود و دلش نمی خواست دستش جلوی کسی دراز باشد حتی اگر آن فرد پدرش باشد.  تلاش می کرد تا اوضاع را سامان دهد . کمتر خرج کند تا پس اندازش دیرتر تمام شود. تلاش می کرد از حرف ها و ابراز نگرانی همسرش دلگیر نشود . تلاش می کرد هر توصیه ی کاری از جانب خانواده همسرش را بد برداشت نکند . مثل همین هفته پیش . وقتی که پدرهمسرش گفته بود فعلا تا پیدا شدن یه شغل مناسب ، با ماشینت مسافرکشی کن. راستش این حرف خیلی برایش گران آمد. پیش خودش گفت من با مدرک فوق لیسانس برم مسافر کشی کنم؟

شاید حق داشت ...

اما واقعیتش این بود که گه گاه به مسافرکشی فکر می کرد و چند نفری را هم جابجا کرده بود. 

حالا سه ماه می شد که بیکاری عذابش می داد . صبح ها تا ظهر دور خودش می چرخید . کتاب می خواند یا هر کاری می کرد تا سرگرم شود . کار داشت بیخ پیدا می کرد . شبها تا صبح فکر می کرد . آهسته آهسته صبح تا لنگ ظهر می خوابید و بعد سرخورده و کوفته از خواب بلند می شد و همین طور دور خودش می گشت ....

تا آن پنجشنبه ....

آنروز رفت سراغ کتابهای دانشگاهش . از لابه لایشان یک کتاب کوچک پیدا کرد . رویش را خواند " سلام بر ابراهیم "... تازه یادش آمد آن روزها ، وقتی گره ای به کارش می افتاد دست به دامن ابراهیم می شد. عرض توسلی می کرد و دعایی و بعدش از او کمک می خواست . آخرین بارش هم سر ازدواجش بود. وقتی گره توی کارش افتاد همین آقا ابراهیم هادی بود که کمکش کرد .

دلش گرفته بود . مثل آن وقتها عرض توسلی کرد و دعایی و بعد رفت سراغ ابراهیم ...

عصر بود که قرار ماهانه اش را به خاطر آورد .یکسالی می شد که خودش را مقید کرده بود تا اول هر ماه از محضر یکی از اساتید اخلاق استفاده کند . آن روز هم اول ماه بود .الان سه ماهی می شد که سرقرارش نرفته بود . 

جلسه که تمام شد خودش را به حاج آقا رساند . بعد سیرتاپیاز مشکل را گفت . پیش خودش گفته بود حرف می زنم و سبک می شوم و التماس دعایی می گویم . حاج آقا حرفهایش را شنیده بود و گفته بود چند سالته ؟ احمد آقا که انتظارش را نداشت با من من پاسخ داد .. 26 سال. حاج آقا ادامه داده بود .. شما یک جوان 26 ساله  و الحمدلله سلامتید .بجز مدرک دانشگاه یعنی هیچ حرفه ای بلد نیستید؟ هیچ هنری ندارید ؟ یک فنی که بتوانید به آن تکیه کنید و زندگی تان را اداره کنید ؟ 

احمد آقا همین طور هاج و واج نگاه می کرد . حاج آقا ادامه داد ... پاییز و زمستان که مدرسه داشتید و هیچی سه ماه تابستان که هیچ کاره بودید دنبال یادگیری هیچ حرفه ای نرفته بودید؟ توی خانه پای تلوزیون می نشستی ؟ احمد آقا تازه فکرش به کار افتاد. حاج آقا درست می گفت . اتفاقا او اصلا سه ماه تابستان ها را توی خانه نمی نشست و این دقیقا همان موضوعی بود که در عالم نوجوانی ، بر سر آن با مادرش بحث داشت . یادش می آمد او دوست داشت تا مثل بقیه دوستانش سه ماه تابستان را تا ظهر بخوابد بعد پای بازی و تلوزیون بنشیند . یا توی کوچه و محله فوتبال بازی کند . دوست داشت تمام سه ماه را بخورد و بخوابد و تفریح کند اما مادرش مخالف سرسخت این نوع وقت گذرانی ها بود. مادرش معتقد بود سه ماه تابستان وقت بیکار گشتن نیست . باید در این سه ماه ها کار یاد گرفت . حرفه آموخت. البته در این سه ماه چند روزی هم مسافرت می رفتند . کتاب خواندن و گاهی تفریح هم بود اما پای اصلی و ثابت همان یادگیری فن و حرفه ای بود که بشود رویش حساب باز کرد.

احمد آفا فکر می کرد و خاطراتش را مرور می کرد و هیچ نفهمید که چه لبخند عمیقی بر صورت حاج آقا نقش بسته است .

تمام روزهای هفته فکر احمد درگیر بود. یادش آمد او به خوبی کابینت سازی بلد است . به خاطر آورد چقدر این کار برایش سخت بود و چقدر بابت آن به مادرش غر زده بود. چقدر از طبقات ساختمان های مختلف بالا و پایین کرده بود و دستهایش چقدر زخمی شده بود . اما در عوضش بعد دو سه سال یک اوستا کار شده بود برای خودش . بعدها فهمیده بود حقوقی که ماهانه اوستا بهش می داد ، در واقع پولی بود که مادر به استاد می داد .

یادش آمد او مکانیک خیلی واردی است . چهار تابستان طول کشیده بود تا مهارت لازم را کسب کند. بخاطر آورد دستهایش همیشه روغنی بود .لباسهایش بو می گرفت . اما پول و انعام خوبی گیرش می آمد و دل گرمش می کرد. هرچند مدتها بعد فهمید همه این پولها را پدرش به حساب استاد مکانیک می ریخت.

همین طور فکر می کرد و فکر می کرد.... مهارت های دیگری هم داشت . مثل همان تابستانی که در شیرینی پزی معروف محله شان کار کرده بود و شیرینی و کیک پختن آموخته بود . مثل کارکردن آن سال تابستان در چاپخانه . یادش آمد چقدر دستهایش چاک چاک می شد . رانندگی را همان وقت آموخت . یادش آمد ....

آخر هفته که شد احمد آقا دیگه یه آدم بیکار نبود . او اکنون افق های روشنی پیش رو داشت . فقط کافی بود به یکی از مهارتهایش رو بیاورد ...

.........

................

احمد آقای بیکار دیروز ، یکی از کارآفرینان موفق امروز است . هرچند سختی های زیادی کشید. چند بار شکست خورد اما از نو شروع کرد. احمد آقا هر روز صبحش را با سلام شروع می کند.

سلام بر مهدی زهرا ... سلام بر اباعبدالله .... سلام بر ابراهیم ....

***********************************************************************

پسران نوجوان خود را به داشتن مهارت وا دارید. تابستان زمان خوبی است تا مهارت بیاموزند. هرچند باید مراقب محیط کارش باشید . به این شکل در آینده فرزندانی خواهید داشت که با داشتن مهارت می توانند معاش خود و دیگران را تامین کنند. درس خواندن و دانشگاه رفتن جز لازم است اما هرگز کافی نیست. آنها را مردانی لوس و وابسته و پشت میز نشین و ناکارآمد بار نیاورید...

کودکان زیر 7 سال و تفکر انتزاعی (بحث های پیرامون خدا،بهشت و..)

برای کودکان زیر 7 سال خود ، لزومی ندارد از خدا زیاد صحبت کنید . فقط کافیست از نعمت های خدا بگویید . در مورد بهشت و جهنم برایشان صحبت نکنید . هرگز نگویید امام زمان را می شود دید چرا؟ چون کودکان در این برهه ی زمانی ، حسی هستند . تنها چیزی را می فهمند که با حواس خود درک کنند . از آنجا که خدا، فرشته ، بهشت و... را نمی بینند لذا در مواجه ی کلامی با آنها تلاش می کنند تا آنها را تصور کنند . 

اگر کودک زیر 7 سال شما ، از خدا یا موارد فوق سوال کرد بهترین کار این است که : 

1- حواس او را از پرسشی که کرده پرت کنیم . یادمان باشد حواس پرت کردن بهترین و حیاتی ترین سلاح در دست یک مادر است .

2- یک جواب کوتاه قانع کننده بدهید . بعد سریع حواس او را پرت کنید. کودکی را بخاطر دارم که بعد از صحبت های مفصل مادرش در مورد خدا با زیرکی و کنجکاوی کودکانه اش پرسید : مامان خدا کجاست؟ مادر گفت : خدا همه جا هست . کودک باز پرسید : حتی توی اتاق من ؟ پاسخ مادر مثبت بود . باز پرسید : حتی توی حمام ؟ پاسخ مادر مثبت بود. باز پرسید : حتی داخل دستشویی ؟ مادر از پاسخ وا ماند . چرا که می ترسید در صورت پاسخ مثبت ، کودک از این به بعد برای رفتن به دستشویی حیا کند . 

همچنین پسر بچه ی باهوشی بود که در برابر صحبت های مادرش درباره خدا ، وقتی مشغول صرف ناهار بود از مادرش پرسید : مامان خدا اینجا هم هست . وقتی پاسخ مثبت شنید گفت : حتی توی ماکارونی من هم هست ؟ مادر مستاصل شد و پاسخ مثبت داد . پسربچه تمام غذایش را خورد و بعد به مادر گفت : مامان من خدا را خوردم . 

در همین راستا ، کودکان را زودتر از موعد در معرض آموزش قرار ندهید . شوق بچه ها را نسوزانید . اجازه بدهید کودکتان به مرحله ای از درک و رشد برسد که بتواند مسائل را با عطش و عشق هضم کند. شاید تاثیری که بردن یک کودک زیر 7 سال به پیاده روی اربعین داشته باشد ، تاثیری بسیار سطحی و ناچیز و چیزی در حد یک سفر سخت باشد . در حالیکه اگر همان کودک را در سن بالای ده سال به این سفر ببرید تاثیری به مراتب شگفت تر به دنبال خواهد داشت .

مثلا عموما اگر از یک کودک زیر 7 سال بپرسید چه چیزی در سفر اربعین توجه تو را جلب کرد ، خواهد گفت : پذیرایی هایش و البته سختی مسیر از نظرش دور نخواهد ماند.

بردن بچه های زیر 7 سال به مجالس روضه وقتی فضا ، تاریک و همراه با شیون و هروله و ناله می شود مناسب نیست . خصوصا اگر با ترس و گریه کودک مواجه شوید .

اجبار به سرکردن چادر در این سن برای دختران اشتباه است . کافیست فرهنگ سازی و تشویق کنید . کودکانی که در این سن حجاب دارند یا نماز می خوانند معمولا" نه از سر شناخت که از سر تقلید دست به این کار می زنند .

همان طور که بارها عرض کردم برای این برهه ی سنی از شهادت اهل بیت و سختی ها و مرارت هایشان نگویید . اولین واکنش بچه ها بعد از شنیدن داستان های اندوه بار شهادت آل الله ، ترس از جنگ و شهادت خواهد بود که با معیارهای پرورش فرزند مهدوی مغایرت خواهد داشت . در ثانی وقتی شما از امامانی سخن می گویید که بسیار مهربان و معتقد به اجرای فرامین الهی هستند و بعد در آخر آنها را در بند و اسیر و شهید معرفی می کنید ، کودکتان به این باور می رسد که یا امام آنها فردی ضعیف و ناتوان بوده که قدرت مقابله با دشمنان را نداشته یا خدا آنقدر ضعیف است که قدرت حمایت از این انسان های خوب و مهربان را نداشته . در هر دو صورت در ذهن کوچکش این طور جامی افتد که وقتی بهای خوب بودن کشته شدن و اسارت و بی محبتی دیدن است چه لزومی به خوب بود و با خدا بودن ؟ چه اصراری به مسلمان بودن؟ 

لزومی ندارد مدام برای این گروه سنی از داعش و شهادت اصحاب حضرت زینب بگویید . مرتب تصاویر جنگ را به آنها نشان ندهید . اولین اتفاق بعد از این عمل شما ، کابوس های شبانه او و ترس از آغاز جنگ و احساس عدم امنیت و وحشت از به جنگ رفتن پدر و شهادت او ، خواهد بود. 

تربیت های مدرن ...!!

هنوز ساعت کار مرکز مشاوره آغاز نشده بود . چند نفر از مشاوران دور هم جمع شده بودند و در مورد مطالب مختلف صحبت می کردند . از جمله خبری که به تازگی منتشر شده بود. در یکی از کشورهای اروپایی تصاویری منتشر شده بود که طی آن والدین کودکان زیر شش سال با بستن نوعی ریسمان به گردن بچه ها و گرفتن سر ریسمان در دست خودشان در معابر عمومی مثل خیابان ، پارکها و مترو ، آنها را کنترل می کردند . صدای تعجب و گاهی خنده های ریز مشاورین بلند شد .

با مراجعه اولین زوج ، کار رسما" آغاز شد و جمع مشاورین از هم پاشید تا هر کدام به سراغ کار روزانه خود بروند .

مشاور با دیدن پسر بچه ی حدود پنج ساله ای که خودش را پشت والدینش پنهان کرده بود ، تازه متوجه حضور او شد . تلاش بی وقفه والدین در راضی کردن بچه تقریبا بی حاصل بود . پدر و مادر پسر بچه ، از پرخاشگری حاد فرزندشان شکایت داشتند. لجبازی های مکرر کودک آنها را کلافه و سردرگم کرده بود .

مشاور فهمیده بود شش سال از ازدواج آنها می گذرد و هر دو شاغل هستند . تغذیه کودک مناسب بود و از این بابت مشکلی نبود . رفت و آمدهای آنها اگر چه محدود بود اما مناسب و به قاعده می نمود. خانواده از وضعیت رفاهی خوبی برخوردار بودند و این مساله باعث شده بود که برای ساکت کردن کودکشان از لجبازی و پرخاشگری مرتب به او باج بدهند . تحصیلات پدر و مادر هر دو بالا بود لذا به لحاظ فرهنگی مشکل خاصی به چشم نمی خورد .

آن چیزی که مشاور می دانست این بود که لجبازی در بچه ها ذاتی نیست . این محیط است که آنها را لجباز می کند . کار سختی بود باید از میان رفت و آمد های مکرر والدین و سوال های زیرکانه محیط زندگی آنها را بررسی می کرد .

کم کم فهمید که امر و نهی های گاه و بیگاه والدین در بروز لجبازی های فرزندشان بی تاثیر نیست اما لجبازی و پرخاشگری این کودک از نوع حاد بود و اگر چه امر و نهی های مکرر ساختار تربیتی کودک را به مخاطره می اندازد اما در این مورد بخصوص امر و نهی ها تا این اندازه کنترل نشده نبود. 

زن و شوهر به نظر خیلی ناهمگون نبودند لذا مشاور با سوال های مختلف فهمید که اختلافات این زوج چیزی است در حد تمام زندگی های زناشویی اطرافمان . درست است که اختلاف میان زوجین و لجبازی های مکررشان با یکدیگر فرزندان را به لجبازی می کشاند اما در این مورد این اختلافات تا این حد نبود . 

احتمال بعدی سرزنش کردن های والدین بود . آیا والدین کودک با سرزنش های مکرر خود ، زمینه لجبازی را در فرزندشان به وجود آورده بودند ؟ همین طور از آنجاییکه اشتغال مادر ، زمینه حضور کودک در خانه و استفاده از محیط خانه را به حداقل می رساند این فرض نیز وجود داشت که احتمالا دوستان مهدکودکی او ، لجبازی و پرخاشگری را به او آموخته اند . هر چند افراط در محبت های بی حد و برآورده کردن تمام نیازهای ریز و درشت کودک در بروز لجبازی و پرخاشگری بی تاثیر نیست 

با تمام این اوصاف به دلیل تحصیلات بالای هر دو والد، احتمال عدم هماهنگی در تربیت کودک جدی به نظر نمی رسید ... شاید هم جدی به نظر برسد ... مشاور به خاطر آورد که موارد زیادی سراغ داشته که والدین در عین داشتن تحصیلات مناسب در تربیت فرزندشان به شدت دچار اشکال بودند در حالیکه والدینی را هم می شناخت که با حداقل تحصیلات و امکانات ، در تربیت فرزندشان نظیر نداشتند.

موضوع داشت بیش از حد کش می آمد و مشاور هنوز دلیل رفتار کودک را نفهمیده بود . 

خیلی اتفاقی و از سر استیصال پرسید : وقتی از مهد می آید کجا را برای بازی کردن انتخاب می کند؟ بعد بلافاصله ادامه داد : مثلا" توی اتاقش می رود و در سکوت سرگرم بازی می شود یا ترجیح می دهد بعد از ساعتها دوری از شما ، همه جا به دنبال شما بیاید ؟ توی آشپزخانه ... داخل پذیرایی ... اتاقها ... بعد منتظر پاسخ ماند . این سوال در واقع شاید آخرین تیر ترکش مشاور بعد از جلسات متعدد بود . مرد نگاهی به همسرش کرد . نگاه زن و مرد در هم تلاقی کرد و بعد خیلی نرم روی بچه متمرکز شد.

آخر سر مرد لب گشود که " راستش ما تازه ازدواج کرده بودیم که همسرم متوجه بارداری اش شد . می دانید که خانه ی یک تازه عروس و داماد چه شکلی است . پر از چیزهای قیمتی و ظریف . مجسمه های کریستال چک ، ظروف نقره ظریف ، مبل های رنگ روشن . 

مرد همین طور لیست لوازم لوکس خانه را می شمرد و مشاور مبهوت از پاسخ با آرامش به مرد نگاه می کرد . هر چه مرد جلوترمی رفت ضربان قلب مشاور بالاتر می رفت . از روی تجربه می دانست که این پاسخها کلید حل معمای پرخاشگری و لجبازی کودک معصوم است .

مرد همچنان می گفت : با تولد بچه من و همسرم کاملا" دستپاچه بودیم . آنهم یک پسربچه که حتما خیلی هم شیطان بود . برای محافظت از لوازم لوکس و قیمتی خانه و البته مراقبت از بچه که نکند سرش به پایه های مبل چوبی بخورد یا از بالای مبل زمین بیفتند و آسیب ببیند باید کاری می کردیم . اوایل که پسرمان کوچکتر بود یکی از قالیچه ها را زیر پایش می انداختیم و هر چه وسایل بازی داشت هم کنارش می گذاشتیم و مراقب بودیم که از محدوده آن قالیچه بیرون نیاید تا خرابکاری نشود . 

اما وقتی بزرگتر شد کنترلش سخت تر شد . می خواست به همه جا سرک بکشد و کنجکاوی کند . مرتب جیغ می کشید و گریه می کرد . تا اینکه مجبور شدیم شیوه مان را عوض کنیم.

فضا سنگین شده بود . مرد به همسرش نگاه کرد و ادامه داد : هیچی دیگه با پارچه های پنبه ای یک ریسمان درست کردیم و یک سرش را به پای بچه بستیم و سر دیگرش را هم به یکی از ستون های مرمری خانه . این طوری هم کنترلش می کردیم و دایره رفت و آمدش را محدود می کردیم و هم لازم نبود مرتب یکی از ما کنارش بنشینیم و از کار و زندگی بیفتیم. البته پارچه پنبه ای بود و به پوستش آسیبی نمی رساند .

خلاصه که بچه این طوری فقط در یک محدوده دایره وار حرکت می کرد و از همه نظر کنترل می شد . 

نگاه از حدقه درآمده مشاور روی پدرو مادر قفل شده بود. سکوت آنقدر به درازا کشید که والدین از مشاور پرسیدند : چطور ؟ مشکلی پیش اومده ؟!!

من ، او ، سنگ روی یخ!!

سروکله زدن با بچه ها شیرینی خاص خودش را دارد . برخلاف تصور ما ، بچه ها عموما" تجزیه و تحلیل درستی از پیرامون خود دارند . مطالب را خیلی خوب درک می کنند و اغلب می توانند راه حل مناسبی برای سرکار گذاشتن بزرگترها پیدا کنند .

استاد ما آقای تراشیون بارها توصیه کرده اند که "پرت کردن حواس کودک " می تواند حربه ی خوبی در دست مادرها باشد . اما من خوب می دانم که حتی ایشان هم به این موضوع معترفند که بعضی از بچه ها هرگز "حواس شان" از" چیزی که دوست دارند " پرت نمی شود .

بعضی وقتها ، ما بزرگترها که اندکی هم دستی بر مطالعات مربوط به تربیت فرزند داریم ، تصور می کنیم که می توانیم بر افکار بچه ها مسلط شویم . راستش را بخواهید خیلی وقتها این طور نمی شود . به خودمان که می آییم می بینیم بچه ها ما را سوژه ی خنده ی خود کرده اند و ما ساده لوحانه قافیه را به آنها باخته ایم .

گاهی اوقات هم فکر می کنیم پشت هر حرکتی یا ورای هر نقاشی و صورتکی که از بچه ها می بینیم ، تفسیر خاص یا حتی عجیبی نهفته است اما واقعیت این است که بچه ها بعضی مواقع ساده تر و بی آلایش تر از آنی هستند که ما تصور می کنیم . 

می گویید نه ..؟ خب این هم یک نمونه اش :

یکی از اساتید تعریف می کرد : بنا به سفارش یکی از اقوام نزدیک ، برای تشخیص شرایط روحی دختر کوچولوی خانواده به منزلشون رفته بودم . این خانواده چهارنفره ، صاحب دو تا فرزند بودند یک دختر شیرین و البته حاضر جواب که چهارسالش بود و یک پسر هشت ساله که تازه وارد کلاس دوم شده بود . لازم به ذکر نیست که مثل تمام خواهر و برادرها چقدر با هم مشاجره داشتند .

القصه ... از دختر کوچک خانواده با هزار ترفند خواستم که برایم یک نقاشی از هر چیزی که دوست دارد بکشد . دخترک گمانم دلش به حالم سوخت و بعد از کلی آسمان و ریسمان بافتن مداد رنگی هایش را کف خانه پهن کرد و شروع به نقاشی کشیدن کرد.

نقاشی که تمام شد شوکه شدم . تا به حال همچین تصویری ندیده بودم . چند بار نقاشی را بالا و پایین کردم . زیر و رو کردم . اما چیزی دستگیرم نشد. راستش دلم شور افتاد . هزار و یک تفسیر به ذهنم رسید . نقاشی کاملا سیاه و سفید بود . تمام صفحه نقاشی پر از خطوط ساده یا کج و معوج بود.

دوباره نقاشی را با دقت بررسی کردم : یک دایره بزرگ کج و معوج وسط صفحه جاخوش کرده بود. اطراف دایره بزرگ ، دایره  های کوچک کشیده شده بود . کنار دایره های کوچک هم چند تا نقطه پررنگ سیاه بود . طاقت نیاوردم و نقاشی را پیش یکی از اساتید دانشگاه بردم تا با هم آنرا بررسی کنیم . او هم مثل من نقاشی را پایین و بالا کرد و دست آخر نظرش همان نظر من بود .

این کودک دچار آشفتگی روحی و بی نظمی روانی است و باید حتما" بررسی دقیق شود . دلم ریخت. هزار فکر و خیال به ذهنم هجوم آورد . بدتر از همه این بود که چطور این موضوع را به مادرش منتقل کنم. چطور او را که بین همه فامیل به داشتن روحیه حساس نسبت به فرزندانش معروف بود ، متقاعد کنم که ان شاالله چیز خاصی نیست و می شود موضوع را با آرامش و به زودی رفع و رجوع کرد؟

توی همین افکار بودم که خودم را جلوی خانه شان دیدم . مادر خانواده سینی چای را روی میز گذاشت و به دنبال آوردن وسایل پذیرایی به آشپزخانه رفت . فرصت را مناسب دیدم و دختر خانواده را صدا زدم.

دخترک از اینکه مجبور باشد از بازی دست بکشد دلخور بود اما هر چه بود راضی شد تا برای چند دقیقه ای کنارم بنشیند و به سوالاتم پاسخ بدهد .

صفحه نقاشی را جلویش پهن کردم : عزیزم یادت هست چند روز پیش این نقاشی قشنگ رو برام کشیدی؟ دخترک نگاهی به صفحه نقاشی اش انداخت و با جدیت گفت : این ؟ ! این کجاش قشنگه؟ آب دهانم را قورت دادم و بی خیال حرف دندان شکنش شدم .پرسیدم : بهم می گی اینایی که کشیدی چی هستن ؟ 

بعد انگشت اشاره ام را به سمت دایره بزرگ کج و معوج وسط صفحه گرفتم . بلافاصله انگشتم را به سمت دایره های کوچکتر اطراف دایره ی بزرگ و بعد نقطه های پررنگ سیاه بردم و منتظر ماندم.

دخترک نگاه عاقل اندر سفیهی انداخت و با بی حوصلگی برگه را از دستم گرفت و گفت :

این دایره بزرگه کالباس داداشمه ، این دایره های کوچیک کالباسهایی هست که داداشم برام ریز کرده این نقطه های پررنگ هم تُفه ؟ با چشمای از حدقه بیرون زده گفتم : تُفه ؟!! 

گفت : ای بابا .. خاله جون تُِِف . تُف نمی دونی چیه ؟

بعد هم رفت سراغ بازی ...

هاج و واج مانده بودم چکار کنم . یه ذره بچه منو سر کار گذاشته بود . مادرش با سینی پذیرایی برگشت . پرسید : وضعش چطوره ؟ خودم رو جمع و جور کردم و گفتم : چشمم کف پاش ، خیلی خوبه. خدا براتون نگهش داره ...

چی می گفتم خب ؟ ....

قدم به قدم با نقاشی کودکان...

بچه ها تا 2/5 سالگی فقط خط خطی می کنند . از 2/5 سالگی تا 4 سالگی مرحلهپیش طراحی است . کودک می خواهد چیزی را بکشد اما نمی تواند . در این مواقع کار اشتباه والدین رخ می دهد . آنها در این مرحه برای آنکه نقاشی کشیدن را به او یاد بدهند خودشان نقاشی را می کشند .

این والدین به جای آموزش ، اعتماد به نفس کودک را می کشند . کم کم کودک دیگر خودش نقاشی نمی کشد . بلکه مداد را به دست والدین می دهد تا آنها برایش نقاشی بکشند و سپس تمایلش به نقاشی را از دست می دهد.

از 4 سالگی نقاشی او شکل می گیرد . یادتان باشد در این مراحل هرگز از نقاشی او ایراد نگیرید . در واقع نقاشی ابزاری برای بروز انتقاد ، نگرانی ، احساسات و هیجانات کودک است . نقاشی ترکیبی از رنگ و تصویر است . هنر یک مادر موفق این است که زبان نقاشی کودک رابفهمد .

یادتان باشد ، زبان کودک ، نقاشی است . اجازه بدهید کودکتان با این زبان احساسش را بیان کند . هرگز کودکتان را به کلاس آموزش نقاشی نگذارید . به او آموزش نقاشی ندهید تا با دیدن نقاشی او به مشکلات و احساسات او پی ببرید.

مثلا" خانه نماد خانواده است . خانه ای که در و پنجره و دودکش دارد نشان می دهد که کودک به خانواده اش علاقمند است . البته مشروط بر اینکه والدین کشیدن این خانه را به او آموزش نداده باشند و کودک خودش آنها را بکشد .

اگر خانه ای دو در داشت نشان از اختلاف میان مادر و پدر است . اگر خانه کوچک کشیده شده یعنی او محیط خانه را زندان می داند.

خورشید نماد پدر است . خورشید پشت ابر و خورشید در حال غروب همه نشان از وضعیت نابسامان رفتار پدر است . وجود دو تا خورشید نشان دهنده این است که مادر رفتار مردانه دارد یا اصطلاحا" در خانه اقتدار دارد . خصوصا" اگر دائما" خورشید سمت چپ تصویر باشد .

برگه نقاشی نباید کادر کشی شده باشد . چون ذهن کودک را محدود می کند . اگر بخش عمده ای از صفحه خالیست و سنگینی نقاشی در مثلا" گوشه راست یا چپ است یعنی اعتماد به نفس او پایین است اما اگر تمام صفحه پر است یعنی اعتماد به نفس او خوب است .

آدمک در صورتیکه کودک نگوید پدر و مادرم است نمادی از خود کودک است . آدمکی که دهان باز دارد یعنی کودک پرخاشگر است . آدمکی که گوش ندارد دو معنا دارد یا کودک خودش را حرف گوش کن نمی داند یا گوشی برای شنیدن حرفهایش نمی یابد.

رنگ سرد نماد آرامش ، رنگ گرم نماد هیجانات و حتی تنفر، نارنجی رنگ عشق و محبت و زرد و قرمز نشان تنفراست . سفید رنگ خنثی ، پاکی و سیاه نماد نیستی است . همین طور بنفش و خاکستری نشان ترس است .

اگر بچه ای نقاشی نمی کشد معمولا" یا خودمان با آموزش بی مورد اعتماد به نفس او را از بین برده ایم یا کاهش تمرکز و توجه دارد .

گاهی برای بچه ها رنگ انگشتی بخرید و از آنها بخواهید تا روی کاشی های حمام نقاشی کنند . از کتابهای رنگ آمیزی استفاده نکنید بلکه دفتر نقاشی به دستش بدهید تا خودش نقاشی بکشد.

در آخر با توجه به گستردگی مطالب در این خصوص تنها به نمونه هایی دیگر از نمادها در نقاشی کودکان می پردازیم:

اگر در نقاشی کودک خطوط کم رنگ باشد یعنی کودک دچار کاهش تمرکز است و اگر خطوط با فشار و محکمی خاصی همراه باشد نشان از وجود نوعی مشکل و درگیری ذهنی کودک است .

پشت بام نشان دهنده قلمروی فکری کودک است . پنجره کوچک و بسته نشان از درون گرایی و راز داری اوست . پنجره مزین به گل و پرده نشان از خوشبینی او به زندگی است . کوه منحنی نماد عشق و عاطفه و کوه نوک تیز نماد مشکلی در زندگی است .

من ، او ، شقایق

دفتر مدیر آموزشگاه شلوغ بود . این شلوغی عادی است . همیشه موقع ثبت نام ترم جدید که می شود اوضاع آموزشگاه تغییر می کند . 

ناچارا" همه به حیاط کوچک و مسقف آموزشگاه هدایت شدیم . منتظر ماندیم که مدیر از راه برسد و کار ثبت نام ها را سریعتر سامان بدهد . 

این توقف اجباری فرصت مناسبی بود تا خانمها مطابق میل شان دور هم جمع شوند و صحبت هایشان گل کند . وسط آنها ، لهجه یک نفر با گوش بازی می کرد . دقت کردم . لهجه ی شیرین و زیبای اصفهانی داشت .

خودش می گفت : چند ماهی است که بخاطر ماموریت همسرش به تهران آمده اند . حالا هم می خواهد تا دخترش را برای ترم جدید کلاس زبان انگلیسی ثبت نام کند .

صدای نازک دخترک شنیده شد. سفید رو و ظریف . با موهایی که از دو طرف بافته شده بود . نامش را پرسیدم و اینکه چند سال دارد :

اسمش شقایق است . مهر امسال باید برود پیش دبستانی اما با پدرش تصمیم گرفتیم بجای پیش دبستانی ، او را به کلاس زبان بفرستیم . 

می دانستم کارش اشتباه است . چند جمله ای با مادر خوش لهجه هم کلام شدم . تلاش کردم تا متقاعدش کنم . " هنوز برای ثبت نام دخترتان زود است " اما ثمری نداشت . 

شش ماه بعد :

صدایش را از پشت سر شنیدم . خودش بود . با همان لهجه قشنگ اصفهانی اش .

به سمت صدا برگشتم . دست دخترش را محکم چسبیده بود و می خواست تا از آموزشگاه بیرون ببرد . امروز هم آموزشگاه شلوغ است . درست مثل اولین دیدارمان . امروز هم روز ثبت نام است . درست مثل اولین برخوردمان با هم .

مرا که دید ، دستش را از دست دخترش باز کرد. پیدا بود که دلش حسابی پر است .

- این چند ترم بیچاره شدم . شقایق اصلا" هیچی یاد نگرفت . با اینکه یکی ، دو تا از ترم ها را دو بار گذراند اما باز هم نتیجه ای که باید می گرفتم را نگرفتم . همه اش فکر بازی و بازیگوشی بود . پشت میز و صندلی بند نمی شد . فایده ای ندارد . اینهمه هزینه کردم و آخرش هم هیچی .

زن خوش لهجه تند تند حرف می زد و من چاره ای جز شنیدن نداشتم . 

خداحافظی کوتاهی کرد و رفت . کاش فرصتی بود تا او را متوجه اشتباهش بکنم .

کاش فرصتی می داد تا برایش بگویم یادگیری زبان در این سن اشتباه است . چرا که در دوران شکل گیری ساختار اعتقادی ، او با فرهنگ غربی آشنا می شود . یادگیری زبان را باید به وقتی موکول کرد که بچه ، مهارت نوشتن و خواندن زبان مادری را داشته باشد . برای مهارت داشتن باید تا پایان مقطع سوم ابتدایی صبر کنیم .

اصولا" آموزش برای زیر 7 سال خطاست . حتی مهدهای کودکی که تبلیغاتشان پر از آموزش های رنگارنگ از سفالگری تا ورزش های مختلف است قطعا" کاسب کاری است . بچه ها در سن زیر 7 سال فقط به یک چیز نیاز دارند . " بازی "

به بهانه ی آموزش ، بازی را از کودکانمان نگیریم . 

سرتون سلامت ...

توصیه های افطار و سحر ، باید ها و نبایدها از منظر طب سنتی :

- اولین توصیه به همه دوستان خصوصا مادران و همسران این است که حتما مزاج همسر و فرزندان خود را بدانند . برای تشخیص بهتراین کار به متخصص طب سنتی مراجعه کنید .

- توصیه های افطاری :

بهتر است برای وعده های افطاری از غذاهای سبک که خلط غلیظ تولید نمی کنند استفاده کنیم . پرخوری و درهم خوری بدترین کاری است که یک روزه دار بعد از ساعتها گرسنگی ممکن است انجام دهد. اشتباه و تصور غلط بعدی این است که روزه دار ، برای تحمل روزهای روزه داری ، تا سحر بیدار بماند و بعد از خوردن یک سحری مفصل به همراه آب زیاد از ترس تشنگی روزانه ، تا عصر بخوابد . این قطعا" هدف از روزه داری نخواهد بود . ضمن اینکه آسیب جدی به سیستم گوارشی و سلامت بدن وارد می شود . 

یادمان باشد قرار نیست در ایام رمضان فعالیت روزمره متوقف شود . می شود با یک الگوی صحیح تغذیه رمضان خوبی را پشت سر گذاشت .

- از غذاهای مناسب افطار شیر برنج است . شیربرنج به همراه عسل و کمی دارچین یک افطاری مناسب و لطیف است .

- شمالی های عزیز ، حتما" رشته خوشکار را می شناسند . باید گفت رشته خوشکار از منظر طب سنتی یکی از بهترین گزینه های تغذیه است . رشته خوشکار تولید خون صالح کرده و یک وعده بسیار مناسب برای افطار شماست . خصوصا" اگر بعد از آن سکنجبین بخورید .

- تخم مرغ عسلی یکی دیگر از غذاهای بسیار مغذی و لطیف برای وعده افطار است . خصوصا" زرده آن . دقت داشته باشید تخم مرغ عسلی و نه نیمرو یا تخم مرغ سفت شده . 

بهترین روش برای درست کردن تخم مرغ عسلی :

تخم مرغ را بسته به تعداد آن در ظرف مناسب آب گذاشته و بعد از جوش آمدن آب ، سه دقیقه اجازه جوشیدن تخم مرغ را می دهیم بلافاصله بعد از سه دقیقه تخم مرغ را بردارید و به همراه کمی دارچین یا آبلیموی غیر صنعتی مصرف کنید . 

- غذای مناسب بعدی برای وعده افطار نخود آب است . نخود آب بسیار لطیف و مغذی است .

بهترین روش برای درست کردن نخود آب :

نخود را خیس کرده سپس با پیاز به همراه کمی زردچوبه و اندکی گوشت گوسفند می پزیم .

- از در هم خوردن انواع سبزی ها برای افطار بپرهیزید . بهترین سبزی ها برای وعده افطار نعنا و ریحان است .

- شله زرد نیز از غذاهای خوب افطار است .

- هرگز در وعده افطار پلو و خورشت نخورید . اگر قصد خوردن شام دارید از کتلت گوشت یا همان شامی کباب استفاده کنید آنهم بدون برنج و برای هر نفر 2 عدد کافیست 

لازم به ذکر است کوکو سیب زمینی بدترین غذا برای وعده افطار است چراکه تولید خلط غیظ می کند.

- سوب جو به همراه بال مرغ ، خامه ، هویج و جعفری غذای بسیار خوب و لطیفی برای وعده افطار شماست .

- اگر همشهری ما باشید حتما" آش ترخینه را می شناسید . آش ترخینه را با حبوبات کم برای افطار میل کنید .

- دم کردن ده عدد عناب که قبلا" آنرا دانه به دانه تیغ زده اید نیز مناسب است . 

- خوردن میوه در وعده افطار خوبست اما حتما یک ساعت بعد از افطار و در حجم کم 

- یکی از مشکلات روزه داری در ایام گرم سال ترس از تشنگی است . چاره کار نوشیدن مکرر آب در سحر نیست چرا که آب اضافه به سرعت دفع شده و مشکلی را حل نمی کند برای حل بحران توصیه های زیر را جدی بگیرید :

1- شیره ی بادام : مقدار 21 عدد بادام خام را پوست کنده و به همراه 2 قاشق غذاخوری عسل و یک لیوان آب در مخلوط کن بریزید و سپس میل نمایید . این ترکیب رطوبت از دست رفته را به شما باز می گرداند . خصوصا برای افرادی که مزاج خشک دارند برای تولید رطوبت مناسب است .

2- فالوده سیب : ترکیب سیب شیرین و رسیده ی رنده شده با عسل و زعفران بعد از افطار 

3- دسری مناسب که برای رفع یبوست نیز مناسب است .همچنین رطوبت را به بدن باز می گرداند ، 5 عدد آلو را خیس کنید و همراه 5 عدد انجیر مصرف کنید . 

4- مقداری تخم خرفه را با دوغی که خودتان درست کرده اید ، خیس کنید . می بینید که خرفه دوغ را به خودش می گیرد . دوباره و چند باره این کار را انجام دهید سپس در وعده سحر 1 قاشق چایخوری از آن را بخورید . این ترکیب رطوبت زایی خوبی دارد و برای رفع عطش مناسب است .

5- سکنجبین : سکنجبین یک معجزه است . انواع بسیار زیادی دارد . اینجا معروف ترین نوع آن که برای وعده سحر و افطار برای رفع تشنگی مناسب است خدمتتان ارایه میشود . توصیه می کنم به عنوان یک بانوی خانه به جای خرید سکنجبین آماده ، خودتان آنرا به شیوه ای که عرض می کنم درست کنید: مقدار سه لیوان شکر ( برای ماه رمضان به جای شکر از نبات یا عسل استفاده کنید) به اضافه سه لیوان آب را در ظرف بجوشانید . حرارت را کم کنید . اجازه بدهید تا به قوام برسد و سپس کف گیری کنید . وقتی قوام آمد نصف لیوان سرکه را اضافه کنید و اجازه دهید تا قوام بیاید . حرارت گاز همچنان کم باشد . دائم به هم بزنید وقتی کاملا غلیظ شد زیر آنرا خاموش کرده و مقداری نعنا را به آن اضافه کنید و بعد از چند دقیقه نعنا را خارج کرده دور بیندازید . اگر می خواهید به سکنجبین زعفران اضافه کنید این کار را قبل از خوردن انجام دهید . یادتان باشد چند قطره زعفران کافیست .سکنجبین شما آماده است.

6- سکنجبین خیار: برای درست کردن این نوشیدنی بسیار خوشمزه کافیست یک خیار بوته ای درشت که تخم داشته باشد را بشویید . سپس وسط خیار که تخم بیشتری را داردبا پوست رنده کنید و داخل شربت سکنجبین تان بریزید اجازه بدهید تا این ترکیب چند ساعت توی یخچال بماند تا خواص خیار را به خودش جذب کند بعد آنرا نوش جان کنید .

7- خوردن آب سیب نیز در رفع عطش مناسب است .

- برای رفع بوی بد دهان در ماه رمضان از رب انار و رب به در وعده افطار استفاده کنید .

- فرنی همراه با عسل نیز از وعده های مناسب برای افطار است .

- خوردن حلوا و حلیم برای وعده افطار ابدا توصیه نمی شود . 

توصیه ای برای رفع یبوست :

علاوه بر یکی دو توصیه ای که در موارد بالا برای حل این مشکل اشاره شد می توانید 2 قاشق غذاخوری خاکشیر را در یک لیوان آب جوش ریخته و سپس روی لیوان را برای چند دقیقه بپوشانید تا دم بکشد سپس با کمی نبات یا عسل میل نمایید .

بایدهای وعده ی سحری :

- در وعده سحر از انواع پلو و خورشت ها استفاده کنید .

- خوردن حلوا به شرطی که در آن افراط نکنید تا تشنه نشوید خوبست .

- خوردن حلیم به عنوان یک غذای سنگین برای سحر مناسب است .

- سالاد زود هضم است لذا برای سحر توصیه نمی شود.

- در وعده سحر از نوشابه گاز دار استفاده نکنید . چون بعد از عبور از معده باعث ایجاد گرسنگی می شود . بجای آن از شربت سکنجبین یا خاکشیر یا تخم شربتی استفاده کنید .

- خورشت آلو اسفناج برای سحر مناسب است .  

موارد فوق بخشی از آن چیزی است که ما در این ترم در محضر استاد خود دکتر یارقلی آموختیم . ان شاالله که مفید واقع شود .التماس دعا...

بیش فعالی ..(لطفا مرا جدی بگیرید) قسمت دوم

و اما بعد....

در عامل وراثتی عموما" بچه ها بیش فعالی را از پدر بیش فعال به ارث می برند .

نشانه های بیش فعالی : 

1- به جزئیات توجه نمی کنند . مثلا در نوشتن املا در عین بلد بودن کم توجه هستند . دندانه ها را جا می گذارند . تشدید نمی گذارند . حروف ربط را جا می گذارند .

2- معمولا نمی توانند روی کارهای مهم تمرکز کنند . مثلا نمی توانند روی درس خواندن تمرکز کنند یا نمی توانند یک نقاشی را تمام کنند و سپس سراغ نقاشی یا کار دیگری بروند . 

3- کارهایشان را نمی توانند به نظم در بیاورند .

4- وسایلشان را گم می کنند یا جا می گذارند .

5- از کارهایی که نیاز به تمرکز و فکر دارد خوششان نمی آید .

6- محرک های خارجی به راحتی حواس او را پرت می کند . در این کودکان پوشیدن لباسهایی با رنگ گرم مثل نارنجی و قرمز باعث حواس پرتی می شود.

7- در خواب بی قرارند . خواب عمیق کمتر دارند.

8- فراموش کردن کارهای روزمره مثل برنامه های درسی که باید با خود ببرند .

9- وقتی نشسته اند دست و پای آنها بی قرار است و مرتب تکان می خورد.

10- در مدرسه مرتب از جای خودشان بلند می شوند و صندلی را ترک می کنند .

11- زیاد حرف می زنند .

12- پرسروصدا هستند .

13- کارهای خطرناک انجام می دهند چون عمل آنها جلوتر از فکرشان است .

14- نوبت را رعایت نمی کنند .

15- هنوز سوالی از طرف معلم پرسیده نشده به پاسخ تمایل نشان می دهند.

اگر کودک شما دو سوم ویژگی های بالا را داشت احتمالا بیش فعال است .

مثلا 8 خصوصیت را در 6 ماه متوالی داشته باشد . این خصوصیت ها حتما باید حداقل 6 ماه تداوم داشته باشد . در صورتیکه کودک شما این خصوصیات را دارد حتما به پزشک یا مشاور مراجعه کنید تا با گرفتن یک نوار مغزی ساده تشخیص داده شود . این تشخیص معمولا" برای بالای 2 سال قابل اجراست . 

اگر کودکتان بیش فعال بود ، مساله را پیش اقوام و آشنایان جار نزنید تا دیگران به کودکتان انگ نچسبانند.

آمار بزهکاری میان کودکان بیش فعال بیشتر از سایر گروههاست لذا در شناسایی این مساله دقیق باشید . 

درمان بیش فعالی :

1- روان درمانی    2- بازی درمانی ، رفتار درمانی ، کاردرمانی    3- رژیم درمانی 

آنچه از عهده والدین جهت کنترل بیش فعالی در کنار کار درمانی ، بر می آید :

1- رژیم غذایی که شامل بایدها و نبایدهای خوراکی است .

نبایدها شامل : پرهیز از موادی که اسید سالیسیلیک دارند مانند : بادام ، سیب،زردآلو،شاتوت،گیلاس، آلبالو، خیار و خیارشور ، موز، انگور و کشمش و سرکه ، شلیل،پرتقال ، هلو ، آلو و آلوبخارا، تمشک ، توت فرنگی ، گوجه فرنگی به اضافه تمام خوراکی هایی که حاوی رنگ های مصنوعی است . مانند :

پفک ، کالباس ، چیپس ، کلوچه ، کیک ، انواع چای ، کاکائو، شیرگاو، غذاهای کنسرو شده و سرخ شده، میوه های زرد رنگ مانند :

ذرت، شکر ، شکلات ، مواد کافئین دار، آبمیوه های صنعتی، شیرینی جات و بستنی رنگی.

بایدهای خوراکی شامل :

سبزیجات تازه ، مواد گوشتی و پروتئینی ، ماهی و غذاهای دریایی ، خوردن هر چیزی که حاوی روی ، کلسیم، آهن، مس و امگا3 است . مانند جوانه گندم ، جگر ، گوشت بوقلمون ، لوبیا، نخود، جعفری، اسفناج، گردو، هویج ، کنجد و روغن آن ، پسته ، فندق، روغن ماهی و همچنین خوردن صبحانه .

از نکات مهم در کنترل بیش فعالی : کاهش اضطراب و همچنین کاهش استفاده از وسایل ارتباط جمعی مثل تلوزیون و بازی کامپیوتری و تلفن همراه و تبلت می باشد .

مهارت خودگویی را به انها بیاموزید تا تخلیه شوند و آرام شوند . اجازه بدهید مشکلاتش و ناراحتی هایش را بنویسد یا با خودش واگویه کند . به او آموزش دهید تا با خدا درد و دل کند .

نبایدهای خوراکی فقط تا زمان درمان است . بعد از درمان می تواند آزادانه از خوراکی ها استفاده کند.

اگر عمری بود ان شاالله در پست بعد با هم یاد می گیریم چطور نقاشی بچه ها را تفسیرکنیم.